

- ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΙ - ΠΟΝΟΣ
-
by Giorgos Spiliotopoulos
Ανεξάρτητα από το ποια είναι η αιτία ενός τραυματισμού μαλακών ιστών, η αποκατάσταση είναι βέβαιο ότι θα ακολουθήσει μια συγκεκριμένη σειρά γεγονότων για να επουλωθεί ο τραυματισμός. Το χρονικό πλαίσιο για καθε ένα από αυτά τα συμβάντα ποικίλλει και εξαρτάται από ποικίλους παράγοντες όπως η ηλικία, η γενετική προδιάθεση , καθώς και από τον ιστό ή την περιοχή που τραυματίστηκε.
Θα εξαρτηθεί επίσης πολύ από τη θεραπεία και τη διαχείριση των συμπτωμάτων . Ωστόσο, σε γενικες γραμμες η διαδικασία επούλωσης θα ακολουθήσει την εξής πορεία :
Όλοι οι τραυματισμοί των μαλακών ιστών αποκαθίστανται μέσω 3 σημαντικών βημάτων:
Οξεία/φλεγμονώδης φάση (διαρκει απο 1 έως 7 ημέρες)
Αυτό συμβαίνει στιγμιαία κατά την στιγμή του τραυματισμού και συνήθως χαρακτηρίζεται από πόνο, οίδημα, θερμότητα και ερυθρότητα. Αυτή η φάση αφορά τη φλεγμονώδη διαδικασία που αναλαμβάνουν οι φλεγμονώδεις μεσολαβητές μας. τα κύτταρα μας που ανταποκρίνονται ενεργά στον τραυματισμό και έρχονται στην περιοχή μέσω της ροής του αίματος μας για να καθαρίσουν, να επιδιορθώσουν και να καθαρίσουν την περιοχή σε κυτταρικό επίπεδο. Αυτή είναι η φάση όπου η θεραπεία «RICE» (REST=Ανάπαυση, ICE=Πάγος, COMORESSION=Συμπίεση, ELEVATION=Ανύψωση) είναι η πιο αποτελεσματική προκειμένου να διαχειριστουμε το πρήξιμο στο ελάχιστο και να βελτιστοποιηθεί η κυτταρική ικανότητα για θεραπεία.
Φάση επισκευής (διαρκεί απο 1 έως 6 εβδομάδες)
Μόλις η περιοχή σταθεροποιηθεί, το σώμα μας επικεντρώνει την προσοχή του στην «επισκευή», όπου ο ουλώδης ιστός (με τη μορφή κολλαγόνου) απλώνεται για να «κολλήσει» την περιοχή που εχει τραυματιστεί . Το σώμα μας τείνει να τοποθετεί ουλώδη ιστό με τυχαίο τρόπο, με κύριο στόχο να επιδιορθώνει την περιοχή. Αυτό έχει και αρνητικά αποτελέσματα.
Αναδιαμόρφωση (διαρκει απο 4 έως 6 εβδομάδες +)
Μόλις έχουμε αρκετό ουλώδη ιστό κάτω, εστιάζουμε στη συνέχεια στην οργάνωση του ουλώδους ιστού. Εδώ το σώμα μας θα αρχίσει να διασπά τον υπερβολικό ουλώδη ιστό και να αναδιοργανώσει τον υπόλοιπο ουλώδη ιστό που χρειάζεται να διατηρηθεί για την ακεραιότητα του κατεστραμμένου ιστού. Ο υπολειπόμενος ουλώδης ιστός θα αρχίσει να παίρνει το ρόλο αυτού που εχει τραυματιστεί (π.χ. σύνδεσμος, μυς, δέρμα) και υφίσταται περαιτέρω κυτταρικές αλλαγές για να «γίνει» αυτός ο ιστός. Εάν αυτό γίνει αποτελεσματικά, ο ουλώδης ιστός μπορεί να είναι τόσο λειτουργικός όσο ο ιστός που υπέστη βλάβη και αντικαταστάθηκε.
Το χρονικό πλαίσιο αυτών των φάσεων ποικίλλει όπως αναφέρθηκε προηγουμένως (π.χ. ο συνδεσμικός ιστός θα διαρκέσει πολύ περισσότερο από 6 εβδομάδες), αλλά ανεξάρτητα από τον ιστό, τον τραυματισμό ή διάφορους άλλους παράγοντες, όλες αυτές οι 3 φάσεις πρέπει να πραγματοποιηθούν ώστε η επούλωση να είναι επιτυχής. Για να βελτιστοποιηθεί η επούλωση των μαλακών ιστών και η επιστροφή στη λειτουργία είναι σημαντικό να δίνεται η σωστή ποσότητα σχετικής ανάπαυσης κατά τις προηγούμενες φάσεις και η σωστή ποσότητα φόρτισης κατά τις μεταγενέστερες φάσεις για να προωθηθεί η ανταπόκριση του σώματός μας στον τραυματισμό. Είναι δουλειά του φυσιοθεραπευτή να καθοδηγήσει σωστά σε αυτές τις φάσεις για να επιτευχθεί ταχύτερα και αποτελεσματικότερα η αποκατάσταση.
Επιγραμματικά στον πίνακα που ακολουθεί φαίνονται τα χρονοδιαγραμματα αποκατάστασης ανάλογα με τον ιστό που έχει τραυματιστεί.
Παράγοντες που “καθυστερούν” την επούλωση:
- Κάπνισμα
- Κακή υγεία
- Φτωχή διατροφή
- Μυϊκή ανισορροπία
- Κατάχρηση
- Μόλυνση
- Διαβήτης
Φυσικά, υπάρχει και πιθανότητα εκ νέου τραυματισμού και ο ιατρός- φυσικοθεραπευτής σας θα μπορεί να σας συμβουλεύσει για το πότε είναι σκόπιμο να επιστρέψετε σε ορισμένες δραστηριότητες. Ο ιατρός σας μπορεί επίσης να συνταγογραφήσει ένα πρόγραμμα άσκησης αποκατάστασης που έχει σχεδιαστεί για την ενίσχυση της περιοχής και την πρόληψη της υποτροπής.