- Πονάνε τα χέρια σας σε βαθμό που δυσκολεύουν την καθημερινότητα σας;
- Πότε πρέπει να ανησυχείτε;
- Ποιες είναι οι συχνότερες αιτίες του πόνου στα χέρια;
Ο πόνος στο χέρι ενδέχεται να είναι εντοπισμένος σε κάποιο μέρος του άνω άκρου ή να αφορά ολόκληρο το χέρι σας. Ενδέχεται να εμφανίζεται ξαφνικά ή σταδιακά. Η διάρκεια του μπορεί να κυμαίνεται από μερικά λεπτά έως αρκετές ώρες. Μπορεί να προκαλείται από συγκεκριμένες συνθήκες (κινήσεις, θέσεις ) ή να συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα, όπως μουδιάσματα, δυσκαμψία, αλλαγή στο χρώμα του δέρματος και των νυχιών, πρήξιμο, κοκκίνισμα, παραμόρφωση, πόνος στο στήθος, δυσφορία. Ο πόνος στο χέρι σχεδόν πάντα περιορίζει λιγότερο ή περισσότερο την κινητικότητα του χεριού.
Τα συνηθέστερα αίτια που προκαλούν πόνο στο χέρι, είναι:
- Σύνδρομα υπέρχρησης σε μύες, τένοντες, αρθρώσεις. Η καταπόνηση τους μετά από έντονη και παρατεταμένη χρήση έχει ως αποτέλεσμα την εκδήλωση ενοχλήσεων.
- Τραυματισμοί ( θλάσεις, διαστρέμματα, κατάγματα). Κακώσεις διάφορων ανατομικών δομών μπορεί να προκαλέσουν ποικίλα συμπτώματα.
- Φλεγμονές – όπως εκφυλιστική αρθρίτιδα ή αυτοάνοσα νοσήματα – Παθήσεις της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης (κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου) που οδηγεί σε πίεση των νεύρων του χεριού με πόνο και ενδεχομένως νευρολογικά συμπτώματα (μουδιάσματα, αδυναμία.)
- Περιφερική νευροπάθεια από συμπίεση νεύρων σε διάφορα στενά σημεία (σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, συμπίεση ωλένιου νεύρου-ωλενια νευρίτιδα, πίεση βραχιόνιου πλέγματος-σύνδρομο θωρακικής εξόδου)
- Αθηροσκλήρωση (απόφραξη αρτηριών). Ο πόνος στο χέρι εμφανίζεται κατά τη χρήση του και υποχωρεί μόλις σταματήσει. Οφείλεται σε μειωμένη αιμάτωση των ιστών του χεριού και μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές.
- Σύνδρομο θωρακικής εξόδου, πίεση στο βραχιόνιο πλέγμα κοντά στην 1η πλευρά.
- Λοιμώξεις στα οστά (π.χ. οστεομυελίτιδα)
- Οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου
Πώς αντιμετωπίζεται ο Πόνος στο χέρι;
Η αντιμετώπιση του πόνου στο χέρι, εξαρτάται από την αιτία που τον προκάλεσε. Γενικά όμως μέτρα για την ανακούφιση από τον πόνο, είναι:
- Ξεκούραση και μερική ή πλήρης ακινητοποίηση.
- Εφαρμογή πάγου σε τακτά διαστήματα (ιδιαίτερα σε τραυματισμούς ή φλεγμονώδεις καταστάσεις)
- Λήψη αναλγητικών-παυσίπονα (όπως παρακεταμόλη) ή μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη.
Οι χρόνιοι πόνοι στο χέρι μπορεί να βελτιωθούν με φυσικοθεραπεία και ασκήσεις ενδυνάμωσης συγκεκριμένων μυών. Κάποιες καταστάσεις με πόνο στο χέρι, αντιμετωπίζονται χειρουργικά.
Στα προληπτικά μέτρα για την αποφυγή εμφάνισης πόνου στο χέρι περιλαμβάνονται
η συχνή ξεκούραση, η αποφυγή καταπόνησης, η σωστή στάση σώματος, η εργονομία στο γραφείο, η καλή ενυδάτωση, η διακοπή του καπνίσματος
Ποτέ πρέπει να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια;
Όταν ο πόνος στο χέρι συνοδεύεται από
- οίδημα (πρήξιμο), ερυθρότητα (κοκκίνισμα), πυρετό
- όταν αλλάζει το χρώμα (ωχρό, μελανό, μαύρο)
- όταν εμφανίζεται κατά τη χρήση και αναγκάζει τον ασθενή να διακόψει τη δραστηριότητά του
- όταν επιμένει
- όταν συνοδεύεται από νευρολογικά συμπτώματα (π.χ. μουδιάσματα, αδυναμία)
- όταν προκαλείται από τραυματισμό και υπάρχει παραμόρφωση
- όταν συνδυάζεται με πόνο στο στήθος, εφίδρωση ή δυσφορία
Το χέρι είναι ένα χρησιμο εργαλείο στην καθημερινότητα του ανθρώπου. Ο πόνος στο χέρι και η αδυναμία χρήσης του μπορεί να επηρεάσουν την αυτοεξυπηρέτηση του πάσχοντος με επακόλουθο διαταραχή στην ποιότητα ζωής του.
Τα συνηθέστερα ορθοπαιδικά προβλήματα στα χέρια είναι:
- Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα. Αποτελεί το συχνότερο αίτιο περιφερικής νευροπάθειας. Βρίσκεται ανάμεσα στα οστά του καρπού και φροντίζει την ασφαλή δίοδο του μέσου νεύρου, του κύριου νεύρου της παλαμιαίας επιφάνειας του χεριού. Όταν ο σωλήνας στενεύει και το νεύρο πιέζεται, τότε ο ασθενής νιώθει μούδιασμα, μυρμήγκιασμα και πόνο. Ο πόνος αυτός τον ξυπνάει τη νύχτα, ενώ δεν είναι σπάνιο να του πέφτουν από τα χέρια αντικείμενα.
- Επικονδυλίτιδα αγκώνος. Είναι ουσιαστικά μία φλεγμονή στη περιοχή της έκφυσης τενόντων οι οποίοι διενεργούν έκταση ή κάμψη στον καρπό, τα δάχτυλα και το αντιβράχιο. Εμφανίζεται σε ασθενείς μετά από έντονη και επαναλαμβανόμενη χρήση των χεριών τους. Συνήθεις δραστηριότητες που επαναλαμβάνονται καθημερινά λειτουργούν αθροιστικά προκαλώντας προβλήματα.
- Κάταγμα χεριού. Μπορεί να προκληθεί με πολλούς τρόπους, αλλά συνήθως συμβαίνει όταν ο ασθενής πέσει πάνω στο χέρι του ή χτυπήσει με αυτό μια άκαμπτη επιφάνεια. Το κάταγμα διακρίνεται από το πρήξιμο, το αιμάτωμα και τον έντονο πόνο.
- Εκτινασσόμενος δάκτυλος. Ορισμένες φορές, μετά από κάκωση ή από υπέρχρηση του χεριού, μπορεί να τραυματιστεί το περίβλημα των καμπτήρων τενόντων του χεριού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το σχηματισμό ενός «κόμπου» που εμποδίζει τους τένοντες του χεριού να κινηθούν ομαλά και κατ’ επέκταση τη σωστή λειτουργία του χεριού. Το δάχτυλο «μπλοκάρει» σε μια θέση και, για να κινηθεί, χρειάζεται βοήθεια, η οποία ακολουθείται από εκτίναξή του.
- Τενοντοελυτρίτιδα στο 1ο εκτατικό διαμέρισμα. Μία άλλη λιγότερο γνωστή πάθηση, είναι η τενοντοθυλακίτιδα De Quervain, μια επώδυνη φλεγμονή συγκεκριμένων τενόντων οι οποίοι εκτείνουν τον αντίχειρα. Οι διογκωμένοι τένοντες και οι καλύψεις τους προκαλούν τριβή μέσα στο στενό τούνελ ή έλυτρο μέσα από το οποίο περνούν. Το αποτέλεσμα είναι πόνος που μπορεί να εκτείνεται από το αντιβράχιο (το τμήμα από τον αγκώνα έως τον καρπό) έως τη βάση του αντίχειρα.
- Αρθρίτιδα χεριού. Η οστεοαρθρίτιδα προκαλεί έντονο χρόνιο πόνο, με υφέσεις και εξάρσεις καθώς και δυσκολία στις κινήσεις. Οι ασθενείς που πάσχουν από ρευματοειδή αρθρίτιδα, μια αυτοάνοση πάθηση η οποία επηρεάζει τις αρθρώσεις, έχουν πολύ συχνά εκδηλώσεις από τις αρθρώσεις και τους τένοντες των χεριών.
- Γάγγλιο. Η μικρή αυτή κύστη μπορεί να εμφανιστεί κοντά στις αρθρώσεις ή πάνω από τα έλυτρα των τενόντων του χεριού. Συνήθως δεν προκαλεί πόνο και απλά ο ασθενής μαθαίνει να ζει με αυτό, αλλά πρέπει να αντιμετωπιστεί όταν δημιουργεί πιεστικά φαινόμενα στα υπόλοιπα στοιχεία του χεριού.
Αντιμετώπιση του πόνου στα χέρια
Μόνο η ακριβής διάγνωση, δηλαδή, η εντόπιση της αιτίας του πόνου, μπορεί να οδηγήσει στην αποτελεσματική θεραπεία, καθορίζοντας τον κατάλληλο τρόπο αντιμετώπισης. Οι σύγχρονες θεραπείες με βιολογικούς παράγοντες και οι μοντέρνες ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές έχουν απλοποιήσει τη θεραπεία των παραπάνω προβλημάτων ακόμα και σε χρόνιες μορφές.